Nawrot (roślina)
Nawrot (Lithospermum L.) – rodzaj roślin z rodziny ogórecznikowatych. Obejmuje 80 gatunków. Rośliny te występują głównie w strefie umiarkowanej półkuli północnej, poza tym na obszarach górskich w strefie subtropikalnej i tropikalnej w Ameryce Południowej i Afryce. Centrum zróżnicowania rodzaju stanowi Meksyk i południowo-zachodnia część Stanów Zjednoczonych. W wąskim ujęciu rodzaju jest on reprezentowany we florze Polski przez jeden gatunek – nawrot lekarski L. officinale. Dwa inne, tradycyjnie tu zaliczane gatunki (nawrot polny i nawrot czerwonobłękitny) klasyfikowane są współcześnie do odrębnych rodzajów, odpowiednio Buglossoides i Aegonychon.
Kilka gatunków wykorzystywanych jest jako rośliny barwierskie. Purpurowy barwnik uzyskiwany z L. erythrorhizon wykorzystywany jest przy produkcji szminek. Barwnikiem z L. canescens północnoamerykańscy Indianie barwili twarze na czerwono. L. incisum dostarcza barwnika niebieskiego. Gatunek ten wykorzystywano także jako leczniczy i środek antykoncepcyjny. Takie samo zastosowanie miał L. ruderale, który uznawany jest za pierwowzór doustnych tabletek antykoncepcyjnych. L. macromeria wykorzystywany był przez Indian w mieszankach z tytoniem w ceremoniach wywoływania deszczu. Liście nawrotu lekarskiego służą do sporządzania naparów.()
